Duygusal Açlık Nedir?
Bireylerin sağlıklı olabilmesinin ön koşullarından biri yeterli ve dengeli beslenmektir. Beslenme mevcut sağlığı korumak, yaşam kalitesini yükseltmek için bilinçli ve kontrollü yapılması gereken bir davranış olarak bilinmektedir. Bu kontrol kaybedilirse beslenme sorunları ortaya çıkabilmektedir. Bu beslenme kontrolsüzlüğü karşımıza en çok duygusal açlık olarak çıkmaktadır. Duygusal açlık, olumsuz duygularla mücadelede işlevsel olmayan bir yöntem olarak görülmektedir. Bireyler hissettikleri olumsuz duyguları kontrol edebilmek için normalden fazla yemek ya da tüketilen besinlerin çeşitlerini farklılaştırmalara başvurabilir. Olması gerekenden daha fazla yağlı, tuzlu, şekerli yiyeceklerle duygular bastırılmaya çalışabilir.
Duygusal açlık, daha iyi hissedebilmek için fiziksel açlıktan daha çok duygusal ihtiyaçları giderebilmek adına yemeği bir amaç değil araç olarak görmektir. Bu sebepten duyguları ele almanın daha sağlıklı yolları bulunursa duygusal açlığa son verilebilir. Bilinçsizce yemek yerine bilinçli, farkında ve sağlıklı yemeyi öğrenebilir kilo kontrolünü de sağlayabiliriz. Bunun için hem psikolojik danışma hem de beslenme danışmanlığı desteğine ihtiyaç duyabilirsiniz. Çoğu zaman beslenme sürecimizin karmaşık bir hal aldığını düşünebiliriz. Fizyolojik açıdan acıktığımızda vücudumuz bu konuda bizi uyarır. Ancak bazı durumlarda tok hissetsek dahi bazı yiyeceklerin görüntüsü, kokusu bizim için tetikleyici olabilir. Yiyeceğe karşı ani bir istek duyabiliriz. Çevredeki bazı etkenler açlık duygusunu oluşturan fizyolojik cevapları aktif hale getirebilir. Her ne kadar bu fizyolojik uyarıları kontrol edemesek de çevresel uyarıları kontrol edebiliriz.
Duygusal Açlık
* Birdenbire yeme isteği uyanır.
* Yemek istediğiniz şeyler çikolata, şeker, cips ve paketli gıdaları içeren abur cuburlar olur.
* Bilinçsizce bir yeme isteği söz konusudur. Kişinin ne yediğinin bir önemi yoktur.
* Mide öncesinde doldurulmuş olsa bile yeniden yeme isteğinin önüne geçilemez. Sürekli yeme isteği midede rahatsızlık baş gösterse de devam edebilir.
* Zihni sürekli kurcalayan yeme isteği istenilen yiyeceğe ulaşana kadar kişiyi rahatsız etmeye devam eder.
* Açlık sebebiyle yemek yenilmediği fark edildiğinde kişi kendini suçlu hisseder. Bu suçluluk duygusu ilerde yeme bozukluğuna yol açabilir.
Fiziksel Açlık
* Gün içinde yavaş yavaş ortaya çıkar. Çok uzun süre yemek yenilmese de zihinde büyük bir karmaşaya yol açmaz.
* Sebze, et vb. sağlıklı ürünlerle açlığın giderilebileceği fark edilir. Yemek saatine kadar meyve, süt ya da kuruyemişler kişinin tatmin olmasına yetecektir.
* Yediklerinizin farkında olursunuz. Tabaktaki porsiyon miktarını ayarlayabilir, neyin çok geleceğini bilirsiniz.
* Fiziksel açlıktaki yeme isteği bedene yansır. Midede ağrı ya da guruldama olarak kendini belli eder.
* Yediklerinizden dolayı suçlu hissetmezsiniz çünkü vücudunuzun ihtiyacı olan besinleri tükettiğinizi bilirsiniz.
Duygusal Açlıkla Mücadele
Ederken Neler Yapabilirim?
* Yalnız hissettiğiniz anlarda yemeğe ihtiyaç duyuyorsanız. İyi hissettirebilecek biriyle vakit geçirmeye çalışın. Uzaktaki birini arayabilirsiniz. Zihninizde sevdiklerinizle olan güzel anlarınızı canlandırın.
* Endişeli hissettiğiniz anlarda yemeğe ihtiyaç duyuyorsanız. Çok sevdiğiniz ya da sizi rahatlatan bir şarkıyı dinleyin. Açık havada yürüyüş yapın. Fiziksel aktiviteler kaygı durumunuzu azaltacak, yemekten uzaklaştıracaktır. Bir hobiniz ya da sevdiğiniz bir oyun gibi aktivitelere odağınızı yöneltin.
* Yorgunluk anlarında yemeğe ihtiyaç duyuyorsanız. Tadını ve kokusunu sevdiğiniz bir bitki çayı tercih edin. Mümkün olduğunca kafeinden uzak kalmaya çalışın. Kokular sizi rahatlatabilir. Çiçek kokuları içeren mumlar, oda kokuları, uçucu yağlar edinebilirsiniz. Fiziksel yorgunluğunuzun geçebilmesi için kendinize hiçbir şey yapmama ve dinlenme izni verin.
* Sıkıldığınız anlarda yapacak bir şey olmadığı için yemeğe ihtiyaç duyuyorsanız. Kitap okuyabilir, film izleyebilirsiniz. Açık havada arkadaşlarınızla buluşmayı teklif edin. Yeni hobiler edinmek yeni bir çevre de oluşturacaktır. Önemli olanın o anki odağı değiştirmek olduğunu unutmayın.