Borsa İstanbul'da halka arzlarla birlikte yatırımcı sayısında her hafta yeni rekorlar kırılırken, 3 Ekim'den bu yana yaşanan düşüş tedirginliği artırdı. Yatırımcı sayısı, 20 Ekim itibarıyla son 1 haftada yaklaşık 228 bin kişinin daha eklenmesiyle 8.1 milyona ulaşırken, piyasada bu çapta bir düşüşe hiç tanıklık etmeyen yeni yatırımcılar panik halindeler.
1 HAFTADA % 7.4 KAYIP
Borsa İstanbul 24 Mayıs'taki 4.424 puan iken, 3 Ekim'de 8.513 seviyesi ile kapanış rekoru kırdı. Bu dönemde endeks yüzde 93 yükselirken, yatırımcı sayısı da 4 milyon 564 binden 8 milyon 98 bine çıktı. Yani seçimden sonraki 5 ayda borsaya 3.5 milyon yeni yatırımcı geldi. Bu yatırımcıların tamamına yakını yeni halka arzlarla piyasaya katılırken, endekste bu denli bir düşüşü hiç görmediler. Borsa İstanbul'da endeks geçen hafta yüzde 7.43 düşerken, 3 Ekim'deki zirveden bu yana kayıp ise yüzde 11.8'e ulaştı. Bu dönemde şirketlerin piyasa değeri 1 trilyon lira azalırken, yatırımcıların zararı 300 milyara yakın gerçekleşti.
DÜŞÜŞE BAHANE ÇOK
5 ayda yüzde 93 yükselen endekste bir düzeltme hareketinin olması, teknik olarak sağlıklı bir piyasa işleyişi için aslında kaçınılmazdı. Fakat düşüşü hızlandıran önemli gelişmeler, trendin bozulduğuna ilişkin kaygıları ön plana çıkardı. İsrail'in saldırısı ile birlikte Ortadoğu'da yükselen tansiyon, beklenen yabancı girişinin olmaması, faizlerdeki yükseliş, kredi maliyetlerinin artması, panik satışlar ve devam eden halka arzlarla piyasadan para çıkışı yaşanan düşüşü hızlandırdı. Piyasada son dönemde yaşanan bu düşüş, getiri arayışı ile birlikte son dönemde borsaya gelen yeni yatırımcıları tedirgin etti.
HİSSENİ SEÇ, PANİK YAPMA
Borsada yaşanan son düşüş karşısında yatırımcıların öncelikle panik yapmamaları gerekiyor. "Uzun vadeli düşünen kazanır" felsefesinin her zaman geçerli olduğunun altını çizen analistler, 9 aylık bilançoların da açıklanmaya başlandığını hatırlatarak, "Bilançosu sağlam, büyümeye devam eden şirketi seç, düşüşte hareket etme, panik satıştan kaçın" tavsiyesinde bulunuyor.
BORSA NEDEN DÜŞÜYOR
5 ayda yüzde 93'lük yükselişin teknik düzeltmesi kaçınılmaz.
Son rallide şirketlerin beklentiler ötesinde fiyatlanmış olması.
Beklenen yabancı girişinin arzulanan ölçüde olmaması.
İsrail'in gerçekleştirdiği saldırı ile yükselen jeopolitik riskler.
Yükseliş eğilimindeki faizin kısmen de olsa alternatif haline gelmeye başlaması.
Kredi faizlerindeki artışla açık pozisyon taşıyanların satmak zorunda kalması.
Borsaya yeni gelen yatırımcıların panik satışları.
Tarihin en büyük halka arzı TAB Gıda başta olmak üzere paranın halka arzlara yönelmesi.
BORSA DÜŞERKEN NE YAPMAK GEREKİYOR?
Soğukkanlı olun: İlk ve en önemli adım, duygusal tepkilerden kaçınmak ve sakin kalmak. Panik satışlar genellikle zarara yol açar.
Yatırım stratejinizi gözden geçirin: Borsadaki düşüş, yatırım hedeflerinizi ve stratejinizi gözden geçirmeniz için bir fırsat olabilir. Belirlediğiniz hedeflere ulaşmak için uzun vadeli bir stratejiye sahipseniz, kısa vadeli dalgalanmaların etkisini azaltabilirsiniz.
Portföyünüzü farklı varlıklara bölün: Portföyünüzü farklı varlık sınıflarına (örneğin hisse senetleri, tahviller, emtialar) yayarak riski azaltabilirsiniz.
Temel araştırma yapın: Varlıklarınız hakkında temel araştırma yaparak, bu varlıkların gerçek değerini anlamaya çalışın. Düşük fiyatlar, uzun vadeli yatırım fırsatları sunabilir.
İhtiyaçlarınızı gözden geçirin: Acil ihtiyaçlarınızı ve likidite gereksinimlerinizi değerlendirin. Beklenmedik harcamalar için acil bir ihtiyaç duyuyorsanız, portföyünüzden para çekmeyi düşünmelisiniz.
Panik satışlardan kaçının: Fiyatlar düştüğünde, panik satışlarından kaçının. Fiyatlar düştüğünde satmak, kayıpların realize edilmesine yol açabilir.
Profesyonel danışmanlık alın: Belirsizlikler endişelendiriyorsa, bir mali danışmandan tavsiye almak iyi fikir olabilir.
Eğitim alın: Finansal piyasalar hakkında daha fazla bilgi edinmek için eğitim alabilirsiniz.
