Atik-Valde (Vâlide-i atîq) İstanbul ilinin Üsküdar ilçesine bağlı bir mahalledir. Mütefekkir şâir Yahya Kemâl bu mahallenin sokaklarından birçok kere geçmiştir. Bir geçişinde ise bir Ramazan akşamı iftar saatinin yaklaştığı demdir. İftar öncesi son hazırlıklar ve tedarikler sebebiyle sokaklar cıvıl cıvıl iken top atılınca in cin kalmamış, Yahya Kemal tek başına sokakta yalnız kalmıştır. Bu halin ona ilham ettiği şiirin adı “Ataik-Valde’den İnen Sokakta”dır. Bunu herkesin okumasını dilerim.
Peki bu acı günlerimizde bunu niçin andım?
Soruya cevap vermeden önce şiirin ilgili kısmını aşağıya alıyorum:
Top gürleyip oruç bozulan lâhzadan beri,
Bir nurlu neş’e kapladı kerpiçten evleri.
Yârab nasıl ferahlı bu âlem, nasıl temiz!
Tenhâ sokakta kaldım oruçsuz ve neş’esiz.
Yurdun bu iftarından uzak kalmanın gamı
Hadsiz yaşattı rûhuma bir gurbet akşamı.
Bir tek düşünce oldu tesellî bu derdime;
Az çok ferahladım ve dedim kendi kendime:
“Onlardan ayrılış bana her an üzüntüdür;
Mademki böyle duygularım kaldı, çok şükür.”
TV kanallarının ortaklaşa düzenlediği yardım kampanyasını seyrederken çok şey düşündüm; bu meyanda bu şiir de aklıma geldi.
Kampanyayı yönetenlerin ve bağışta bulunanların birçoğunun fıkha göre eksikleri vardı; lakin o coşku seli, o adanmışlık, o cömertlik, o candan veriş neydi Ya Rabbi!
Bunları görünce ben de şöyle dedim:
Gözyaşları olunca akan merhamet seli
Muhtaca uzanınca herkesten önce eli
Dedim ki yıkılmamış geleneğin temeli
Yâ Rab temeli koru binamız tamam olsun
“Mâdem kalmış bu duygu” onu kaybolur sanma
Görünüşe bakıp da değerinde aldanma
Temel sağlam çok şükür geçer bu haller yanma
Sevgi ile yaklaş da gönüller sevgi dolsun
Aç bırakıp kediyi öldüren âbid kadın
Ötede ceza gördü bunu duydun anladın
Pabucuyla köpeği sulayan ise adın
Cennete yazdı hali gel aramızda kalsın
Tevbe kapısı açık can bedende kaldıkça
Tevbe unutulmasın günahlara daldıkça
Rabbim engin rahmeti âlemlere saldıkça
Kimse ümit kesmesin olandan ibret alsın
Herkes kendi evinin önünü süpürmeli
Dindarlığın üstüne güzel ahlak sermeli
Dindarlık gözü güzel temsil ile sürmeli
Ben söyledim okuyan bir düşünsün ve dalsın
Böbürlenmesin kimse herkesin var eksiği
Tevbe ve gayret ile kapatalım gediği
Allah ve Resul söyler hak söz Hakk’ın dediği
Kulak veren bu söze huzur mutluluk bulsun