İMVAK’ın haftalık konferansları devam ediyor.
Konferansların bu haftaki konuğu İlahiyat Fakültesi Türk-İslam Sanatları Anabilim Dalı Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Oktay Gündoğdu oldu.
Konferansın açılışında İMVAK mütevelli heyeti adına konuşma yapan Emekli Öğretim Görevlisi Ali Ilıca, İlahiyat Fakültesi Dekanlığı ile İMVAK yönetimi arasında planlanan konferans serisine Ramazan bayramı nedeniyle kısa bir süre ara verileceğini, ve konferansların 19 Nisan 2024 tarihinden itibaren devam edeceğini söyledi.
Programda, “Türk-İslam Sanatlarında Estetik” konulu bir konuşma yapan Dr. Öğretim Üyesi Oktay Gündoğdu, Türk İslam eserlerine ait sanat eserleri, süsleme unsurları, estetik özellikli ve simgesel motifleri göstererek bunlar hakkında ayrıntılı bilgiler verdi.
Sanat, estetik, İslam ve insan, İslam ve sanat, Sanat Tarihi gibi konular hakkında ayrıntılı bilgi veren Gündoğdu, “Sanat, insanın iç dünyasının dışarıya açılan penceresi, içeride bulunan güzel duyguların başkalarında his ve heyecan uyandıracak şekilde büyük bir titizlikle dışarıya yansıtılmasıdır. Çeşitli maddelere güzel ve hünerli şekilde biçim verilmesidir. Akıl ve gönle hitap etmesi nedeniyle tesir alanı oldukça geniştir. Sanatın ruhu estetiktir. İnsanın haz duyduğu ve hissiyatlarına dokunan birçok şey güzel veya estetik olarak tanımlanır. Eskilerin “Bediiyyat” olarak ifade ettiği bu kavram öz Türkçede “gözel” kelimesi ile karşılık bulur. Eserler üzerindeki işleniş tarzının incelenmesiyle de güzelliğin bilimi olarak ifade edilir” dedi.
“Neden insanoğlu güzel olana meyletmektedir. Sanatın içerisinde gizli olan ve sınırların ötesinde bulunan mesajlar hangi kaynaktan beslenmektedir” diyen Gündoğdu, Kur’an ve hadislerden hareketle sanatın İslam ve tasvir boyutunu ayrıntılı olarak anlattı.
Camilerdeki nakışların nasıl olması gerektiğini ve ona bakış açısını değerlendiren Gündoğdu, İslam sanatlarının nakışlarındaki tasarımlarında gerçeklerden ziyade üsluplaştırmak suretiyle verilmesin altındaki temel sebebin Allah’ın hilkati karşısında aciz olan kulun anlatılmaya çalışıldığını ifade etti.
Gündoğdu, çok kubbeli camilerde ana kubbe, yarım kubbe, çeyrek kubbe ve insan boy hizasına inen kapı üzeri giriş kubbesine doğru bir seyrin izlenmesinin tesadüfi olmadığını belirtti.
İslâm’da sanatın yasak olmadığını, tapınma amaçlı olmayan her eserin dikkate değer olduğunu, sanatçının içerisinde yaşadığı toplumun kültürel özellikleri, inanç esasları, değer yargıları, çevre şartları gibi pek çok unsurdan etkilendiğini bu etkilenmelere ait çok sayıda örneğin İslam sanat eserlerinde görüldüğünü ifade eden Gündoğdu farklı bölgelerden, uluslararası sanatçıların eserlerinden örnekler göstererek bu eserlerin öne çıkan özelliklerinden bahsetti.
Özellikle hat sanatlarında kullanılan simgesel ifadelerin ayrıntılılarıyla analiz edilmesi dinleyenlerin büyük ilgisini çekti.
Ali Ilıca konferansın sonunda yaptığı değerlendirmede, “Bu güzel ve yararlı konferansı için vakfımız adına hocamıza ve katılımcılara teşekkür ediyorum. Oktay Gündoğdu hocamız köyler dahil Çorum’un genelinde mevcutta olan tüm kültürel varlıkların kayıt altına alınması amacıyla proje yürütmektedir. Bu projeyi kent tarihi ve yerel tarih araştırıcıları açısından önemli buluyorum. Başka bir programda bu zengin sahayı ve araştırma sonuçlarını İMVAK’ta tanıtmasını talep ediyorum” dedi.
Konferansı, İlahiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İsmail Bulut, İMVAK yöneticileri, öğretim elemanları, üniversite öğrencileri ve vatandaşlar izledi.