Hitit Üniversitesi, "Çorum'da İnanç Turizmi" konulu bir çalıştay düzenlemeye karar vermiş. İlk oturumu, 2 Aralık Perşembe 2021 tarihinde yapılmış. Bizleri de 3 Aralık Cuma günü yapılacak olan toplantıya bölüm başkanı Dr. Ali İzzet Yılmaz bey davet etti. Bunun üzerine ben de Cuma namazından sonra Ali İzzet beyin odasına gittim. Birkaç kişiyle bir istişare toplantısı yapılacak sanıyordum. Meğer internet bağlantılı olarak çevrimiçi bir toplantı oldu.
Toplantıyı Duran Kuru hoca yönetti. Benimle birlikte Hüseyin Dedekargınoğlu, Abdulkadir Ozulu, Aysemin Çanak Erten, Ezgi Aydın, Sümeyra Tozlu, M.Fatih Balkanlıoğlu da yerlerini aldılar. Duran bey, ilk sözü bana verdi.
Ben de yazmış olduğum "Çorum'da Sahabe ve Evliya Makamları" adlı eserinden bazı konu başlıklarını sıralayarak söze başladım. Çorum'da bulunan sahabe makamlarının bulunduğu yerleri ve buraların şehrin manevi havasına katkılarını anlattım. Özellikle Hıdırlık mevkiinin manevi ikliminden söz ettim. Bu caminin yapılış ve tamir edilişinden söz ettim. Hıdırlık Şeyhi Abbas Külahi, Çerkez Şeyhi Ömer Lütfi Efendi, ünlü hadis alimi Yusuf Bahri Efendi'nin kabirlerinin de bu kabristanda bulunduğuna işaret ettim.
Sonra Ulu Mezarlıktaki Rufai Şeyhlerinin kabirlerinin bulunduğu yerden bahsettim. Özellikle burayı ziyaret etmek için il dışından otobüslerle ziyaretçi geldiğine şahit olduğumu açıkladım.
Bunun yanı sıra Abdalata ve Seydim tekkeleri konusunda kısa bilgi verdim. Mecitözü'ne yakın yerdeki Elvan Çelebi hazretleri konusundaki kitabımdan söz ettim ve hem Elvan Çelebi'de hem de Kırşehir'de Aşık Paşa ve oğlu Elvan Çelebi konularında konferans verdiğimi anlattım.
Ardından ilçelere geçtim. Alaca'daki Hüsyin Gazi, Oğuzlar'daki Karadonlu Can Baba'yı, İskilip'teki Şeyh Yavsi hazretlerini, Osmancık'taki Koyun Baba'yı, Dodurga'daki Hüsam Dede ve Mehmet Dede'yi, Sungurlu'daki Demirşeyh ve Ergülü Baba'yı önemli ziyaret mekanları olarak ifade ettim.
Böylelikle büyük ziyaret mahallerini ancak sıraladım. Çorum merkezdeki ve köylerdeki türbelerle ilçelerimizin köylerindekileri sıralamaya geçemedim. Bu kadarcıktan bile Çorum ve ilçelerinde ziyaret edebilecek pek çok inanç merkezinin olduğunu ifade etmiş oldum.
Benim sunumumun ana hatları böyleydi. Yeri geldikçe başka konulara da girdik.
Benden sonra sayın Hüseyin Dedekargınoğlu söz aldı. O da Çorum'da pek çok ziyaret mekanının bulunduğunu, bunlarla ilgili kendisinin bazı araştırmalarının olduğunu söyledi. Alaca'daki Hüseyin Gazi türbesi hakkında bazı açıklamalarda bulundu. Bu alperen dervişlerin Anadolu'nun Türkleşmesi ve İslamlaşması konusunda pek çok katkıları bulunduğuna işaret etti.
Üçüncü olarak Abdulkadir Ozulu beye söz verildi. O da bu türbe ve tekkelerin halk sağlığı bakımından tarihte önemli roller oynadığını, bazı şifa ocaklarının tedavide bir zamanlar tercih edilen mahaller olduğuna işaret etti. Halk bilimi ve halk kültürüne ilgi duyanların bunları araştırdıklarını hatırlattı. Böylece yeni bir ufuk açtı.
Ondan sonra genç araştırmacılara söz verildi. Aysemin Çanak Erten, Ezgi aydın, Sümeyra Tozlu ve M. Fatih Balkanlıoğlu da çalıştıkları konular hakkında bilgiler sundu.
Duran Kuru bey, oturumu kapatmak üzereyken ben tekrar söz aldım. Burada inanç turizmi açısından değerlendirilmesi gereken tarihi mekanları, türbeleri, tekkeleri ve camileri sıraladığımızı ancak İnanç Turizmini canlandıracak yol haritasından söz etmediğimizi hatırlattım. Bunun için bir takım önerilerde bulundum.
* İnanç turizmine konu olan mekanların bakım ve onarımlarına öncelik verilmelidir.
* Yöre halkı bu zatlar ve makamları konusunda bilgilendirilmeli ve bilinçlendirilmelidir.
* Bölgesinde yaşayan insanlar, çocuklarını buraya ziyarete götürmelidirler.
* Okullar öğrencilerini yöresindeki tarihi mekanlara götürüp bilgi vermelidirler.
* Çevre ilçelerdeki önemli yerlere ziyaret amacıyla geziler düzenlemeli ve belediyeler ulaşım desteği vermelidir.
* Çorum il haritasında inanç turizmine uygun mekanlar işaretlenerek bir rehber halinde basılmalıdır.
* Çorum merkez ilçenin şehir planında ziyaret mekanları işaretlenerek İnanç Turizm Rehberi'ne eklenmelidir.
* Bu tarihi mekanların bulunduğu yerlere gidişi işaretleyen kahverengi yön levhaları çoğaltılmalıdır.
Son olarak şunu söyleyelim ki bu kadar sahabe ve evliyanın bulunduğu bu şehirdeki büyük potansiyel, mutlaka değerlendirilmelidir. Dış turizme açılmanın da yolları aranmalıdır.